طرح صنعتی به فرم کلی و ظاهر محصولات گفته می شود. اما به طور کلی و حقوقی ثبت طرح صنعتی حاکی از ویژگی های مربوط به شکل و ساختار، و یا نقش و نگارهای به کار برده شده در یک کالا به واسطه یک فرایند صنعتی است که به جذابیت های محصول نهایی می افزاید. طرح صنعتی از عواملی است که بر ارزشمندی یک محصول می افزاید . طرح صنعتی جذابیت بیشتر محصولات را به ارمغان می آورد و حتی می تواند علت منحصر به فرد فروش محصولات گردد.
برخورداری از حمایت از طرح های صنعتی جزء راهکارهای اصلی پیشبرد کسب و کار برای هر طراح یا تولید کننده می باشد. با ثبت یک طرح صنعتی از طریق ثبت آن در اداره مالکیت صنعتی مالک می تواند مانع از کپی برداری از طرح و محصولات خود توسط اشخاص ثالث شود، این امر از نظر تجاری بسیار حائز اهمیت است چون توانائی رقابت کسب و کار را بهینه می سازد و اغلب با خلق یک یا چند طرح جدید موجب درآمد بیشتر می گردد.
مدارک مورد نیاز جهت ثبت طرح صنعتی
- دو رونوشت از اظهارنامه طرح صنعتی کامل گردد.
- مدارک مثبت هویت متقاضی و طراح که شامل مواردی اعم از رونوشت شناسنامه و کارت ملی برابر اصل شده برای اشخاص حقیقی و آگهی تاسیس و آخرین تغییرات جهت اشخاص حقوقی می باشد به صورت خوانا ارائه گردد.
- در صورتی که طرح صنعتی دو بعدی باشد، 5 نمونه از شکل یا تصویر گرافیکی یا 5 نمونه از طرح ترسیم شده به عنوان نمونه باید ارائه گردد.
- چنانچه طرح صنعتی سه بعدی باشد،5 نمونه از شکل یا تصویر گرافیکی یا 5 نمونه از طرح ترسیم شده به عنوان نمونه ارائه گردد.
- در طرح صنعتی سه بعدی، مرجع ثبتی می تواند ماکتی از آن را به همراه اظهارنامه درخواست نماید.اندازه ماکتی که متقاضی از مدل طرح خود ارائه می دهد،باید حداکثر20*20*20 سانتی متر و وزن آن حداکثر 2 کیلوگرم و از ماده ی بادوام و غیر فاسد شدنی باشد.
- تقاضای کتبی مبنی بر عدم ذکر اسم طراح به صورت اسکن شده و الصاق آن در پرونده الکترونیکی در صورتی که طراح تمایل به ذکر خود نداشته باشد.
- رسید مربوط به پرداخت هزینه اظهارنامه و در صورتی که اظهارنامه شامل دو یا چند طرح صنعتی است رسید مربوط به پرداخت هزینه های اضافی ارائه گردد.
- مدارک مربوط به حق تقدم که باید همزمان با تسلیم اظهارنامه یا حداکثر ظرف 15 روز از آن تاریخ تسلیم شود ارائه گردد.
- مدارک نمایندگی، در صورتی که تقاضا به وسیله نماینده قانونی صورت می گیرد ارائه گردد.
ثبت طرح صنعتی چه حقوقی برای مالک آن ایجاد می کند ؟
با ثبت طرح مالک آن از حق انحصاری برخوردار شده که به موجب آن می تواند از نسخه برداری غیرقانونی یا تقلید از طرح خود توسط اشخاص ثالث جلوگیری نماید. این حق سبب می شود که اشخاص ثالث از ساخت، عرضه، واردات، صادرات یا فروش کالاهایی که طرح ثبت شده در آن به کار رفته یا در آن گنجانده شده است منع گردند. حوزه حمایت از طرح های صنعتی در هر کشور با توجه به قوانین آن کشور متفاوت خواهد بود.
در ایران قانون حمایت از اختراعات، طرح های صنعتی، علائم و نام های تجارتی مصوب سال 1386 این حقوق را این چنین بیان می دارد: الف- بهره وری از هر طرح صنعتی (ساخت، فروش یا واردات محصولاتی دارای آن طرح صنعتی) که در ایران به ثبت رسیده باشد، توسط اشخاص ثالث منوط به موافقت مالک آن است. ج- صاحب طرح صنعتی ثبت شده محق است که علیه شخصی که بدون موافقت او اقدامات ذکر شده در بند الف را انجام دهد یا مرتکب عملی شود که در آینده منجر به نقض حقوق مالک طرح صنعتی گردد، شکایت نماید.
مزایای ثبت طرح صنعتی
- فاکتوری موثر برای توسعه پایدار.
- عامل مفید در جلب سرمایه گذاری خارجی.
- زمینه ساز انتقال فناوری.
- عامل ایجاد انگیزه برای محققین در ایجاد طرحهای ابتکاری.
- مانعی برای افشا و عامل پیشرفتهای تکنولوژی و مبتکرانه.
- جلوگیری از موازی کاری و فعالیت تکراری.
- فراهم کننده بستر مناسب جهت رشد صنعت پویا و پیشرفته.
مراحل ثبت طرح صنعتی
- برای ثبت طرح باید وارد پایگاه اینترنتی اداره ثبت طرح های صنعتی شوید.
- اظهارنامه اینترنتی را کامل کنید.
- برای تایید طرح و نبودن اشکالات و ایرادات به وسیله کارشناس بررسی و ارزیابی می شود.
- ابلاغیه پذیرش صادر می شود.
- برای تشکیل پرونده فیزیکی در اداره ثبت طرح های صنعتی متقاضی باید اقدام نماید.
- هزینه های ثبتی قانونی را باید پرداخت کنید.
- شماره ثبت را اخذ نمایید.
- طرح صنعتی برای چاپ در روزنامه رسمی ارسال می شود.
- آگهی صادر می شود.
- به وسیله اداره ثبت مالکیت صنعتی سند تصدیق اخذ می گردد.
در انتها خاطر نشان می شویم که در صورت روبرو شدن با هر سوال و مسئله ای می توانید با موسسه ارزان ثبت تماس حاصل نمایید، مشاوران و کارشناسان ارزان ثبت آماده ارائه خدمات به متقاضیان محترم ثبت طرح صنعتی می باشند.
