در اوایل صده 1300 در تصویب قانون تجارت موضوعی تحت عنوان شرکتهای تعاونی برای افرادی که استعداد و قابلیت تجارت را داشتند اما سرمایه تاسیس شرکتهای دیگر موضوع ماده 20 این قانون را نداشتند مطرح شد. از این رو ابتدا در این قانون تاسیس شرکتهای تعاونی تولید و توزیع مطرح شد. هدف اصلی از ثبت شرکت تعاونی راه اندازی انگیزه دادن به خود اشتغالی و تاسیس شرکتهای تجاری و توانمند سازی بخش خصوصی است.
افرادی که سرمایه کافی برای راه اندازی یک کسب و کاری را ندارند می‌توانند با مشاوره‌های مردمی برای ثبت شرکت تعاونی اقدام کنند؛ اما تشکیل و ثبت شرکت تعاونی چگونه انجام می‌شود؟ یا شرایط و قوانین ثبت آن به چه صورت است.
این مقاله حقوقی توسط تیم ارزان ثبت برای راهنمایی هر چه بهتر شما و کمک به توسعه کسب و کار‌های کوچک به سازمان‌ها و شرکتهای بزرگ تدوین شده است. اگر می‌خواهید به زودی شرکت خود را تاسیس کنید اما سرمایه کافی ندارید ادامه این مطلب را به هیچ عنوان از دست ندهید.
شرکت تعاونی چیست؟
شرکت تعاونی یک نوع سازمان اقتصادی است که بر اساس همکاری و مشارکت گروهی از افراد شکل می‌گیرد. در این نوع شرکت، افراد با هدف بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی خود و جامعه، سرمایه و توانایی‌هایشان را به صورت مشترک به کار می‌گیرند.
برخلاف شرکتهای سهامی که هدف اصلی‌شان کسب سود حداکثری است، شرکتهای تعاونی بر اصل «یک نفر یک رای» تأکید دارند و سود حاصل از فعالیت‌های شرکت به صورت عادلانه بین اعضا تقسیم می‌شود.
ویژگی‌های اصلی شرکتهای تعاونی
- در شرکتهای تعاونی، همه اعضای شرکت دارای حق رأی مساوی هستند و در تصمیم‌گیری‌های مهم شرکت مشارکت می‌کنند.
- هر فردی که واجد شرایط باشد می‌تواند به عضویت شرکت تعاونی درآید.
- سوددهی در شرکتهای تعاونی محدود است و به جای آن، بر بهبود خدمات و افزایش رفاه اعضاء تأکید می‌شود.
- مسئولیت اعضاء در قبال بدهی‌های شرکت، محدود به میزان سهم آنها در سرمایه شرکت است.
- اعضای شرکت تعاونی خود مسئول اداره امور شرکت هستند و هیئت مدیره و مدیرعامل را انتخاب می‌کنند.
شرایط تشکیل و ثبت شرکت تعاونی
شرکت تعاونی، نوعی کسب و کار است که بر اساس همکاری و مشارکت اعضا شکل می‌گیرد. در این نوع شرکت، هدف اصلی بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی اعضای تعاونی است و نه کسب سود فردی. برای تشکیل و ثبت یک شرکت تعاونی، باید مراحل و شرایط خاصی را طی کرد.
شرایط کلی برای تشکیل شرکت تعاونی عبارت است؛
- تعداد اعضا: حداقل تعداد اعضای مؤسس برای تشکیل شرکت تعاونی معمولاً هفت نفر است.
- هدف مشخص: شرکت تعاونی باید هدف مشخصی داشته باشد و فعالیت آن در راستای بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی اعضا باشد.
- اساسنامه: تهیه اساسنامه‌ای دقیق و جامع که شامل قوانین و مقررات داخلی شرکت باشد، الزامی است.
- سرمایه اولیه: هر شرکت تعاونی به سرمایه اولیه مشخصی نیاز دارد که میزان آن در اساسنامه تعیین می‌شود.
- مجوز فعالیت: پس از طی مراحل قانونی و ثبت شرکت، اخذ مجوز فعالیت از مراجع ذی‌صلاح الزامی است.
انواع شرکت تعاونی
تعاونی تولید: این نوع شرکت‌ها در حوزه‌های کشاورزی، دامداری، صنایع دستی و سایر فعالیت‌های تولیدی فعالیت می‌کنند. هدف اصلی آنها افزایش بهره‌وری، بهبود کیفیت محصولات و ایجاد اشتغال پایدار است.
شرکت تعاونی توزیع: این شرکت‌ها به منظور تأمین نیازهای مصرف‌کننده و کاهش هزینه‌ها تشکیل می‌شوند. آنها کالاها و خدمات را از تولیدکنندگان خریداری کرده و به صورت مستقیم به مصرف‌کنندگان عرضه می‌کنند.
تعاونی مصرف: این شرکت‌ها به منظور تأمین کالاهای مصرفی مورد نیاز اعضای خود تشکیل می‌شوند و با خرید عمده کالاها، هزینه‌ها را کاهش می‌دهند.
شرکت تعاونی اعتبار: این شرکت‌ها به منظور ارائه خدمات مالی به اعضای خود، مانند؛ اعطای وام، پس‌انداز و سایر خدمات بانکی، تشکیل می‌شوند.
و شرکت تعاونی مسکن: این شرکت‌ها با هدف تأمین مسکن برای اعضای خود، از طریق ساخت یا خرید واحدهای مسکونی و توزیع آنها به اعضای خود، فعالیت می‌کنند.
مجوز ثبت و تشکیل تعاونی
مجوز ثبت و تشکیل تعاونی از سازمان تعاون صادر می‌شود. این سازمان در کلیه استان‌ها دایر است و افرادی که تمایل به ثبت شرکت تعاونی دارند باید ابتدا مجوز تعاون را دریافت کنند. شرکتهای تعاونی تیپ اساسنامه خاص خود را دارند از این رو باید با توجه به تیپ اساسنامه مخصوص شرکتهای تعاونی که از اداره تعاون دریافت می‌شود برای تشکیل و ثبت شرکت تعاونی اقدام شود از این رو بدون دریافت مجوز از اداره تعاون نمی‌توانید شرکت تعاونی را ثبت و تشکیل دهید.
مدارک لازم برای ثبت شرکت تعاونی
برای تاسیس و تشکیل شرکت تعاونی یک سری مدارک ثبتی تهیه و تکمیل کنید و به اداره ثبت شرکت‌ها جهت ثبت مدارک و صدور اسناد ثبتی شرکت ارائه شود.
- اساسنامه شرکت تعاونی مطابق تیپ اساسنامه شرکت تعاونی
- اظهارنامه ثبت شرکت تعاوتی
- کپی شناسنامه و کارت ملی همه اعضاء شرکت اعم از دارندگان سهام و افراد دارای سمت در شرکت تعاونی
- ارائه فیش بانکی شرکت تعاونی مبنی بر بلوکه سرمایه شرکت
- دریافت مجوز اداره تعاون
- صورتجلسه مجمع موسسین شرکت تعاونی
- صورتجلسه هیئت مدیره
- وکالت نامه بانکی
- برگه پذیرش نهایی
توجه داشته باشید که برای ثبت شرکت تعاونی کلیه مدارک ثبتی باید با مهر اداره تعاون استان محل ثبت شرکت باشد و در سه نسخه تهیه شود.
مراحل لازم برای ثبت شرکت تعاونی
ثبت شرکت تعاونی نیز همانند سایر شرکت‌ها طی یک سری سلسله مراحل ثبتی انجام می‌شود که رعایت تقدم و تاخر در انجام پروسه ثبتی از اهمیت به سزایی برخوردار است از این رو برای تاسیس شرکت تعاونی باید طی چند گام زیر پیش روید.
- ابتدا باید به اداره تعاون برای دریافت برگه صدور مجوز ثبت شرکت تعاونی مراجعه کنید و تیپ اساسنامه این شرکت را دریافت کنید.
- وارد سایت ثبت شرکت‌ها شوید و درخواست تاسیس شخصیت حقوقی را شرکت تعاونی انتخاب کنید و گام به گام اطلاعات خواسته شده را با دقت وارد کنید.
- مدارک ثبتی تهیه شده را اسکن کرده و در گام تکمیل مدارک آپلود کنید و در نهایت ثبت نهایی را انجام دهید تا برگه پذیرش نهایی صادر شود.
- مدارک ثبت شرکت تعاونی را در سه نسخه تهیه و تکمیل کنید و به مهر و امضاء سازمان تعاون برسانید و مجوز به نام شرکت تعاونی در حال تاسیس را دریافت کنید.
- کلیه مدارک را طی پاکت پستی مخصوص به اداره ثبت شرکت‌ها پست کنید.
- در انتظار رسیدگی کارشناس باشید طی 2 الی 7 روز کاری ثبت نهایی شرکت انجام خواهد شد و آگهی ثبت شرکت صادر می‌شود.
- در نهایت نیز باید آگهی ثبت شرکت تعاونی در سامانه روزنامه رسمی کشور انتشار یابد تا تایید ثبتی آن تحت عنوان اطلاعیه روزنامه رسمی انتشار یابد و قابل استعلام برای عموم باشد.
هزینه‌های تشکیل و ثبت تعاونی
برای تاسیس شرکت تعاونی لازم نیست چندان هزینه گزافی پرداخت کنید شما می‌توانید در چندین مرحله به صورت اقتصادی در مجتمع ثبتی ارزان هزینه تاسیس این شرکت را پرداخت کنید یا با مشاوره‌های رایگان مجعتمع ارزان ثبت بسیار ساده و راحت با حداقل هزینه شرکت خود را تاسیس کنید. برای اینکه بابت حق ثبت و هزینه‌های دیگر ثبتی متحمل مبالغ سنگینی نشوید حتماً با کارشناسان ما در این زمینه تماس بگیرید.
ارکان شرکت تعاونی و نحوه اداره کردن آن
- مجمع عمومی: بالاترین مرجع تصمیم‌گیری در شرکت تعاونی است و از تمامی اعضا یا نمایندگان تام‌الاختیار آنها تشکیل می‌شود. مجمع عمومی به دو صورت عادی و فوق‌العاده تشکیل می‌شود. وظایف مجمع عمومی شامل انتخاب هیئت مدیره و بازرس، تصویب بودجه سالیانه، تایید ترازنامه و حساب سود و زیان و تعیین خط‌مشی‌های کلی شرکت است.
- هیئت مدیره: ارگانی اجرایی است که از سوی مجمع عمومی انتخاب می‌شود و مسئولیت اداره امور روزمره شرکت را بر عهده دارد. هیئت مدیره موظف است تصمیمات مجمع عمومی را اجرا کند، قراردادها را منعقد کند و از منافع شرکت دفاع کند.
- بازرس یا بازرسان: وظیفه نظارت بر عملکرد هیئت مدیره و اطمینان از رعایت قوانین و مقررات توسط شرکت را بر عهده دارند. بازرسان گزارش عملکرد خود را به مجمع عمومی ارائه می‌دهند.
نحوه اداره شرکت تعاونی
شرکت تعاونی بر اساس اصول دموکراسی و مشارکت اداره می‌شود. همه اعضا حق دارند در تصمیم‌گیری‌های شرکت شرکت کنند و نظرات خود را بیان کنند. تصمیمات مهم شرکت در مجمع عمومی اتخاذ می‌شود و هیئت مدیره موظف است این تصمیمات را اجرا کند.
ضرورت ثبت شرکت تعاونی
ثبت شرکت تعاونی، فرایندی قانونی و ضروری است که به شرکت تعاونی شخصیت حقوقی مستقل می‌بخشد. این عمل، علاوه بر ایجاد امنیت حقوقی برای اعضا، مزایای متعددی را به همراه دارد.
- با ثبت شرکت تعاونی، این شرکت به عنوان یک شخص حقوقی مستقل شناخته می‌شود و می‌تواند به نام خود دارایی داشته باشد، قرارداد منعقد کند، دعاوی حقوقی طرح کند و به آنها پاسخ دهد. این امر، به شرکت تعاونی امکان می‌دهد تا به صورت مستقل و جدا از اعضا، در عرصه اقتصادی فعالیت کند.
- ثبت شرکت تعاونی، به آن اعتبار و اعتماد بیشتری می‌بخشد. مشتریان، شرکا و سایر ذینفعان، با مشاهده ثبت قانونی شرکت، به مشروعیت و پایایی آن اطمینان حاصل می‌کنند. این امر، به گسترش روابط تجاری و افزایش اعتماد به شرکت کمک شایانی می‌کند.
- ثبت شرکت، حقوق و تعهدات اعضاء را مشخص می‌کند و از بروز اختلافات و مشکلات حقوقی در آینده جلوگیری می‌کند. همچنین، در صورت بروز هرگونه اختلاف، اعضا می‌توانند با استناد به اساسنامه و قوانین مربوطه، حقوق خود را پیگیری کنند.
- شرکتهای تعاونی ثبت شده، می‌توانند به راحتی حساب بانکی افتتاح کنند، تسهیلات بانکی دریافت کنند و در معاملات تجاری شرکت کنند. همچنین، ثبت شرکت، امکان نظارت بهتر بر امور مالی شرکت را فراهم می‌کند.
- با ثبت شرکت تعاونی، امکان جذب سرمایه‌گذار و توسعه فعالیت‌های شرکت فراهم می‌شود. همچنین، شرکتهای تعاونی ثبت شده، می‌توانند از مزایای قانونی و حمایتی دولت بهره‌مند شوند.
- در شرکتهای تعاونی، مسئولیت اعضاء معمولاً به میزان سهم آنها محدود می‌شود. این امر، ریسک سرمایه‌گذاری را برای اعضا کاهش می‌دهد و به جذب تعداد بیشتری از اعضا کمک می‌کند.
- شرکتهای تعاونی ثبت شده، می‌توانند به راحتی با سایر نهادهای دولتی و خصوصی ارتباط برقرار کنند و از خدمات آنها بهره‌مند شوند.
- به طور خلاصه، ثبت شرکت تعاونی، گامی ضروری برای ایجاد یک نهاد اقتصادی پایدار و موفق است. این عمل، به شرکت تعاونی امکان می‌دهد تا به صورت قانونی و مطمئن به فعالیت خود ادامه دهد و به اهداف خود دست یابد.
مزایا و معایب ثبت شرکت تعاونی
مزایای ثبت شرکت تعاونی:
- وجود دموکراسی اقتصادی در شرکت تعاونی باعث شده تا قدرت تصمیم گیری در دست همه اعضاء باشد از این رو هر عضو با داشتن یک حق رای تصمیمات جمعی را با توجه به منافع همه اعضاء اتخاذ کنند.
- شرکتهای تعاونی در بخش مسئولیت اجتماعی بسیار فعال هستند و به دنبال ایجاد ارزش در جامعه هستند.
- به دلیل ماهیت مشارکتی و طولانی‌مدت شرکتهای تعاونی، آنها معمولاً پایدارتر از شرکتهای تجاری دیگر هستند.
- شرکتهای تعاونی می‌توانند از طریق اتحادیه‌های تعاونی و سایر نهادهای مالی، به منابع مالی مورد نیاز خود دسترسی پیدا کنند.
- سود شرکتهای تعاونی به صورت عادلانه بین اعضای آن تقسیم می‌شود و این امر باعث افزایش انگیزه و مشارکت اعضای شرکت می‌گردد.
معایب ثبت شرکت تعاونی:
- فرآیند تصمیم‌گیری در شرکتهای تعاونی ممکن است نسبت به شرکتهای تجاری کندتر باشد، زیرا نیاز به توافق نظر همه اعضا دارد و باید مورد تایید سازمان تعاون نیز قرار گیرد.
- ممکن است در برخی موارد، شرکتهای تعاونی به اندازه شرکتهای تجاری به تخصص‌های خاص دسترسی نداشته باشند.
- شرکتهای تعاونی ملزم به رعایت قوانین و مقررات خاصی هستند که ممکن است برای برخی از اعضا محدودیت ایجاد کند.
- جذب سرمایه از منابع خارجی در شرکتهای تعاونی ممکن است نسبت به شرکتهای تجاری دشوارتر باشد.
- اختلاف نظر بین اعضای شرکت و تغییر در مدیریت می‌تواند به ایجاد بحران‌های داخلی در شرکت تعاونی منجر شود.
نرخ مالیات بر درآمد شرکتهای تعاونی
نرخ مالیات بر درآمد شرکتهای تعاونی بسته به نوع فعالیت، محل فعالیت، و سایر شرایط خاص آنها متفاوت است. به طور کلی، قانون‌گذاران اغلب نرخ‌های مالیاتی کمتری را برای شرکتهای تعاونی در نظر می‌گیرند تا از فعالیت‌های اقتصادی جمعی و مشارکت‌جویانه حمایت کنند.
بسیاری از شرکتهای تعاونی، به ویژه آن‌هایی که در بخش‌های کشاورزی، روستایی، صیادی یا فعالیت‌های اجتماعی مشغول هستند، از معافیت‌های مالیاتی قابل توجهی برخوردارند. این معافیت‌ها به منظور تشویق به ایجاد اشتغال، توسعه مناطق روستایی و تقویت اقتصاد محلی اعمال می‌شوند.
نتیجه گیری:
در این مقاله به صورت مفصل به ساختار شرکتهای تعاونی پرداختیم و اطلاعات جامعی را در اختیار شما همراهان عزیز قرار دادیم. برای اینکه بتوانید در آینده فعالیت تجاری مستمری داشته باشید و به رشد کسب و کار و فرصت‌‌های شغلی در جامعه بیشتر کمک کنید ما در ارزان ثبت هم سهم خود را با ارائه مشاوره رایگان برای تشکیل شرکتهای تجاری مستمر و فعال ارائه کرده‌ایم هم اکنون مشاوره رایگان ما را دریافت کنید.
